بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان ها
جمعه, ۲۷ مهر ۱۴۰۳، ۰۸:۵۹ ب.ظ
بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان ها
شاخص های ارزیابی عملکرد سازمانها
- اثربخشی
- کارایی
- نوآوری
- قابلیت انعطاف
- کیفیت زندگی کاری
- سود آوری
- بهره وری
- کیفیت
تعریف بهره وری:
- بهره وری حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولید بدست می آید.
- بهره وری عبارتست از نسبت ستاده به یکی از عوامل تولید (زمین، سرمایه، نیروی کار، و مدیریت).
بهره وری پایین می تواند منجر به مشکلاتی به شرح زیر شود:
- دشوارتر شدن فروش کالاها و خدمات در بازارهای داخلی و بین المللی.
- تنزل سطح زندگی مردم و کاهش ربابت پذیری و نفوذ کشور در سطح جهانی.
- دشواری رسیدن جامعه به اهداف مربوط به رسیدن به استانداردهای بهداشت، آموزشی و امور اجتماعی.
بهره وری سبز
- بهره وری سبز نتیجه برنامه (تولید پاکیزه تر) در دستور کار بخشهای تولیدی قرار گرفته است.
- بهره وری سبز به عنوان یک هدف دارای آثار گوناگون در توسعه پایدار است. تلفیق بهره وری با محیط زیست منجر به مفهوم فراگیر بودن بهره وری سبز می گردد.
تعریف مدیریت بهره وری فراگیر
- مدیریت بهره وری فراگیر، فلسفه ای از مدیریت رسمی و فرایندی است که چهار مرحله سیکل بهره وری را دنبال می کند تا این که بهره وری کل افزایش یافته، هزینه کل هر واحد محصول یا خدمت با بالاترین کیفیت تولیدی کاهش یابد
چشم انداز بهره وری فراگیر
- پشتوانه مفهوم مدیریت فراگیر بهره وری، چشم انداز بهره وری فراگیر است که خود به دور بهره وری اتکاء دارد.
- دوره بهره وری فرایندی مستمر است که چهار مرحله را به یکدیگر مرتبط می سازد: سنجش و اندازه گیری، ارزیابی، برنامه ریزی و بهبود . ( مراحل سیکل بهره وری)
خصوصیات منحصر به فرد (یگانه) مدیریت بهره وری فراگیر
- قابل استفاده در سطوح خرد – کلان
- جامعیت
- در دسترس بودن نرم افزار
- همسوئی با مدیریت بهره وری
- زمان اجرا
- ارتباط سود دهی
سه استراتژی عمده برای بهبود بهره وری
- قیمت کمتر به مفهوم افزایش سهم بیشتر از بازار و در نتیجه سود بیشتر در آینده
- قیمت قبل اما کسب سود بیشتر به ازاء هر واحد
- همزمان قیمت کمتر و سود بیشتر، استراتژی مطلوب سوم (سود بیشتر و سهم بیشتر) از بازار در اینده
دو نوع برنامه ریزی برای بهره وری وجود دارد:
- برنامه ریزی بهره وری کوتاه مدت (SPP)
- برنامه ریزی بهره وری بلند مدت (LPP)
- SPP برای دوره های یکسال و کمتر است و LPP برای دوره هایی بیش از یکسال عموماً سه تا پنج سال است.
تکنیک های بهبود بهره وری
- تکنیکهای متکی بر تکنولوژی
- روشهای متکی بر مواد
- روشهای متکی بر کارکنان
- روشهای متکی بر محصول
- روشهای متکی بر فرایند یا فعالیت
معمولا بهره وری به یکی از اشکال متداول زیر بیان می شود:
- بهره وری جزئی
- بهره وری کار
- بهره وری مواد اولیه
- بهره وری سرمایه
- بهره وری زمین
- بهره وری انرژی
سیکل دمینگ
دکتر دمینگ همواره روی اهمیت همکاری بین بخشهای تحقیق و توسعه، طراحی، تولید و فروش یک شرکت تاکید می ورزید.
اجزای چهارگانه چرخه دمینگ عبارت اند از:
- طراحی↔ برنامه ریزی
- تولید ←اجرا
- فروش← بررسی
- تحقیق ← اصلاح
راههای بهبود بهره وری
- ساختار سازمانی
- رویه کار
- تولید و توزیع اطلاعات
- قوانین و مقررات و آیین نامه ها
- فرآیند تصمیم گیری
عناصر اصلی برنامه های بهبود بهره وری
تعهد مدیریت عالی
- وجود یک سازمانی متعهد به اجرای برنامه
- درک و آگاهی کامل سطوح مختلف سازمان از اهداف برنامه
- ارتباط باز میان عناصر ساختاری سازمان
- نشان دادن منافع حاصل از بهره وری توسط ی سیستم (سیستم تسهیم منافع)
- برقراری ارتباط میان برنامه و فرایند اندازه گیری
- تناسب نیازها با برنامه ها
- استقرار فرایند نظارت ، ارزیابی و بازخورد